اولویت‌های اساسی توسعه شهری در مشهد در شورای شهر آینده
یادداشت
رمضان روحانی، فعال اجتماعی
شهر مشهد به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کلان‌شهرهای کشور و همچنین قطب مذهبی و فرهنگی جهان اسلام، همواره نیازمند توجه ویژه در زمینه‌های مختلف توسعه شهری است. در دنیای امروز که فناوری و نوآوری‌های علمی به سرعت در حال تغییر شکل جوامع هستند، نقش شورای اسلامی شهر در هدایت و مدیریت صحیح و مؤثر مسائل شهری امری حیاتی است. به‌ویژه در مشهد که ترکیبی از پیچیدگی‌های فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی را داراست، توجه به اولویت‌های خاص این شهر می‌تواند نقشی اساسی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و توسعه پایدار داشته باشد.
در این یادداشت، به برخی از مهم‌ترین اولویت‌های اساسی شهر مشهد برای توسعه پایدار و هوشمند در دوره‌های آینده پرداخته می‌شود.
۱. توسعه فناوری‌های نوین و هوشمندسازی شهر: با توجه به روند جهانی پیشرفت فناوری، یکی از اصلی‌ترین اولویت‌ها برای مشهد، ایجاد زیرساخت‌های هوشمند در تمام جنبه‌های شهری است. این شامل استفاده از فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیاء (IoT)، داده‌های کلان (Big Data)، هوش مصنوعی (AI) و نانوتکنولوژی برای بهبود کیفیت زندگی شهری و خدمات عمومی می‌شود. به‌طور خاص، هوشمندسازی سیستم‌های حمل و نقل، انرژی، خدمات شهری و حتی مدیریت پسماندها می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و ارتقاء کارایی کمک کند. به همین ترتیب، ایجاد سامانه‌های یکپارچه شهری برای خدمات رسانی بهتر و ارتقای سطح نظارت و تصمیم‌گیری‌های مدیریتی از طریق داده‌های به‌روز و دقیق، می‌تواند یک گام مهم در جهت ارتقای کیفیت زندگی شهروندان باشد.
۲. پایداری زیست‌محیطی و مدیریت منابع طبیعی: مشهد به‌ویژه با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص خود، باید به طور جدی به مسئله حفاظت از منابع طبیعی و زیست‌محیطی توجه کند. این شامل توسعه فضاهای سبز شهری، مدیریت منابع آب، مقابله با آلودگی هوا و حفظ خاک و پوشش گیاهی است. برای کاهش آلودگی هوا، توسعه حمل‌ونقل عمومی پاک و استفاده از خودروهای برقی و حتی دوچرخه‌سواری به عنوان یکی از راه‌حل‌های مؤثر برای کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی اهمیت زیادی دارد. همچنین، بهبود سیستم‌های مدیریت پسماند و بازیافت می‌تواند نقشی کلیدی در حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی ایفا کند.
۳. توسعه حمل‌ونقل عمومی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل هوشمند: با توجه به افزایش جمعیت و ترافیک سنگین در مشهد، یکی از نیازهای اساسی شهر، توسعه حمل‌ونقل عمومی کارآمد، مدرن و پایدار است. این شامل گسترش شبکه مترو، بهبود خطوط اتوبوسرانی، ترویج استفاده اشتراکی از خودروهای شخصی و حتی طراحی مسیرهای ویژه برای دوچرخه‌ها می‌شود. به‌ویژه در شهرهای بزرگ، سیستم‌های حمل‌ونقل باید به گونه‌ای طراحی شوند که علاوه بر کاهش ترافیک، مصرف انرژی و آلودگی را به حداقل برسانند. توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل هوشمند و مبتنی بر داده می‌تواند در بهبود تجربه شهری و کاهش هزینه‌های ترافیکی و زیست‌محیطی مؤثر باشد.
۴. توسعه اقتصاد دیجیتال و استارتاپ‌ها: یکی دیگر از اولویت‌های مهم مشهد، تقویت اکوسیستم نوآوری و فناوری است. این شامل حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناورانه و ایجاد مراکز تحقیقاتی و نوآوری در شهر می‌شود. توسعه اقتصاد دیجیتال با استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند مشهد را به یک قطب اقتصادی و تکنولوژیک تبدیل کند. همچنین، تقویت زیرساخت‌های اینترنتی و دسترسی آسان به فناوری‌های پیشرفته می‌تواند به رشد کسب‌وکارها، به‌ویژه در حوزه‌های نرم‌افزاری، خدمات آنلاین و تجارت الکترونیک، کمک کند.
۵. بهبود کیفیت خدمات شهری و ارتقای رفاه اجتماعی: بهبود کیفیت خدمات شهری باید در اولویت برنامه‌های مدیریت شهری قرار گیرد. این شامل افزایش بهره‌وری خدمات بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی برای شهروندان است. همچنین، ایجاد فضاهای عمومی مناسب و افزایش امنیت در محله‌ها می‌تواند به ارتقای رفاه اجتماعی کمک کند. در این راستا، استفاده از فناوری‌های مدرن برای مدیریت بهینه منابع شهری و ارائه خدمات به شهروندان می‌تواند موجب ارتقای سطح رضایتمندی عمومی شود.
۶. مشارکت و هم‌افزایی مردم در توسعه شهر: شهروندان باید در فرآیندهای تصمیم‌گیری شهری به طور مؤثر مشارکت داشته باشند. برای تحقق این هدف، شورا باید از ابزارهای نوین مانند نظرسنجی‌های آنلاین، پلتفرم‌های مشارکتی و حتی فضای مجازی برای جمع‌آوری نظرات و پیشنهادات مردم استفاده کند. ایجاد بستری برای مشارکت فعال‌تر شهروندان و توجه هر چه بیشتر به جایگاه دادن به شورای اجتماعی محلات در تصمیم‌گیری‌های شهری می‌تواند موجب تقویت احساس تعلق و مسئولیت‌پذیری در جامعه شود.
ثبت دیدگاه