چگونه پایان کار ساختمان بگیریم؟

۱. پایان کار ساختمان چیست و چرا ضروری است؟

به گزارش واحد اطلاعات عمومی شورا تریبون؛ پایان کار سندی است که پس از اتمام عملیات ساختمانی صادر می‌شود و تایید می‌کند که ملک مورد نظر:

1. عملیات ساختمانی‌اش به پایان رسیده است.

2. بدهی قانونی به شهرداری ندارد.

3. دقیقاً مطابق با پروانه ساخت و نقشه‌های مصوب ساخته شده است.

4. مقررات ملی ساختمان (ایمنی، آتش‌نشانی و استاندارد) در آن رعایت شده است.

نکته مهم: تا زمانی که پایان کار نگیرید، امکان دریافت «صورت‌مجلس تفکیکی» و صدور «سند تک‌برگ» برای هر واحد آپارتمان وجود ندارد.

---

۲. مدارک مورد نیاز (چک‌لیست کامل)

قبل از مراجعه به شهرداری، این مدارک را آماده کنید تا در پروسه اداری معطل نشوید:

• مدارک هویتی: اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک (یا وکیل قانونی با وکالت‌نامه محضری).

• مدارک ملکی: اصل و کپی سند مالکیت (شش‌دانگ).

• مجوزها: اصل پروانه ساختمانی (جواز ساخت).

• تاییدیه‌های فنی:

  • کارت شناسایی مهندس ناظر.

  • برگه‌های گزارش مرحله‌ای ناظر (به‌ویژه گزارش اتمام عملیات ساختمانی).

  • تاییدیه استاندارد آسانسور (برای ساختمان‌های دارای آسانسور).

  • تاییدیه سازمان آتش‌نشانی (بسیار مهم برای ساختمان‌های بالای ۵ طبقه).

• فیش‌های پرداخت: فیش پرداخت عوارض نوسازی سال جاری.

• نقشه‌ها: نقشه معماری ملک (دارای مهر شهرداری) + فایل CD نقشه‌ها.

---

۳. مراحل گام‌به‌گام دریافت پایان کار (به زبان ساده)

این مراحل ممکن است بسته به شهر شما (مثلاً تهران با سامانه «تهران من» یا اصفهان و مشهد با سامانه‌های هوشمند خودشان) کمی متفاوت باشد، اما روند کلی یکسان است:

گام اول: تشکیل پرونده

پس از اتمام کامل بنا، مالک یا وکیل او باید درخواست صدور پایان کار را در شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهر ثبت کند. فرم مربوطه (شامل تاریخ شروع و پایان عملیات) باید توسط مهندس ناظر مهر و امضا شود.

گام دوم: بازدید کارشناس

شهرداری کارشناس فنی خود را برای بازدید اعزام می‌کند. کارشناس وضعیت موجود ساختمان را با نقشه‌های مصوب اولیه و پروانه ساخت مقایسه می‌کند.

• اگر تخلفی نباشد: پرونده به واحد محاسبات می‌رود.

• اگر تخلف باشد: (مثل اضافه بنا، حذف پارکینگ، پیشروی غیرمجاز)، پرونده به «کمیسیون ماده ۱۰۰» ارجاع داده می‌شود.

گام سوم: تعیین تکلیف تخلفات (کمیسیون ماده ۱۰۰)

اگر ساختمان تخلف داشته باشد، کمیسیون ماده ۱۰۰ معمولاً یکی از دو رای زیر را صادر می‌کند:

1. جریمه نقدی: اگر اصول شهرسازی و ایمنی رعایت شده باشد، با پرداخت جریمه مشکل حل می‌شود.

2. تخریب: اگر تخلفات باعث خطر جانی یا آسیب به بافت شهری شود (نادر است اما ممکن).

گام چهارم: اخذ تاییدیه‌های نهایی

در این مرحله باید تاییدیه‌های زیر را روی پرونده بگذارید:

• تاییدیه استاندارد آسانسور (بسیار سخت‌گیرانه).

• تاییدیه آتش‌نشانی (شامل سیستم اعلام و اطفاء حریق).

• تسویه حساب عوارض نوسازی و پسماند.

گام پنجم: صدور گواهی

پس از تایید تمام بخش‌ها (فنی، درآمد، آتش‌نشانی و…)، پیش‌نویس پایان کار تهیه شده و پس از امضای معاون شهرسازی و شهردار منطقه، گواهی نهایی صادر می‌شود.

---

۴. قوانین جدید و نکات طلایی (ویژه ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴)

در سال‌های اخیر و به خصوص ۱۴۰۳، تغییراتی در رویکرد شهرداری‌ها ایجاد شده است که باید بدانید:

1. بیمه تضمین کیفیت (بیمه لاترنت): برای ساختمان‌های جدید، ارائه بیمه‌نامه تضمین کیفیت ساختمان (معروف به بیمه ۱۰ ساله) برای صدور پایان کار در بسیاری از مناطق الزامی شده است.

2. شناسنامه فنی و ملکی: طبق قانون پیش‌فروش ساختمان، صدور پایان کار منوط به صدور «شناسنامه فنی و ملکی» توسط سازمان نظام مهندسی است. این دفترچه شامل تمام جزئیات فنی ساختمان است.

3. مدیریت مصرف انرژی (مبحث ۱۹): کارشناسان شهرداری اکنون روی عایق‌بندی و پنجره‌های دوجداره (رعایت مبحث ۱۹ مقررات ملی) برای صدور پایان کار حساسیت بیشتری دارند.

4. ساختمان‌های قدیمی (کلنگی): برای ساختمان‌های قدیمی که پایان کار ندارند یا گم کرده‌اند، فرآیند کمی متفاوت است و باید درخواست «گواهی عدم خلاف» یا پایان کار جدید بدهید که نیازمند استحکام بنا از سوی مهندس ناظر است.

---

۵. هزینه‌های دریافت پایان کار

هزینه ثابتی وجود ندارد و به عوامل زیر بستگی دارد:

• متراژ بنا و تعداد طبقات.

• کاربری ملک (مسکونی ارزان‌تر از تجاری است).

• موقعیت ملک (قیمت منطقه‌ای شهرداری).

• میزان تخلفات (جریمه‌های کمیسیون ماده ۱۰۰ بیشترین بخش هزینه را شامل می‌شود).